ترازوی سنجش نابرابری توزیع درآمد چگونه کار میکند؟ | با ضریب جینی آشنا شوید
تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۱۵۴۳۷
به گزارش همشهریآنلاین، در اقتصاد شاخص نابرابری مالی یا توزیع درآمد در سطح یک جامعه با یک شاخص به نام ضریب جینی اندازهگیری میشود که نشاندهنده وضعیت توزیع درآمد بین افراد است و هرچه این ترازو نامتوازن باشد، یعنی اینکه شکاف درآمدی و طبقاتی در حال افزایش است.
تا حالا شنیدهاید که میگویند با تورم بالا، پولدارها، پولدارتر و فقرا، فقیرتر میشوند؟ این بیان ساده یعنی اینکه وقتی نرخ تورم برای یک بازه زمانی میانمدت بالا بماند، سیاستهای حمایتی دولتها در برابر تورم برای حمایت از شهروندان و برقراری عدالت در درآمد با چالش مواجه میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کواردو جینی، یک پژوهشگر و آمارشناس ایتالیایی برای اولین بار شاخص ضریب جینی را در ۱۱۲ سال پیش یعنی ۱۹۱۲ معرفی کرد و البته گفته میشود که به دلیل ارتباط او با دولت فاشیستی موسولینی باعث شد تا او در تبیین نظریهاش در برابری درآمد و توزیع عادلانه ثروت موفق نشود. اما میراث او اکنون به مثابه یک ترازی سنجش توزیع درآمد و ثروت در اقتصاد اهمیت دارد. ضریب جینی یک شاخص عددی بین صفر و یک است که هرچه این شاخص به سمت صفر حرکت کند، یعنی برابری درآمد و توزیع ثروت بهبود شده و هرچه به سمت یک برود، معنایش تشدید نابرابری درآمدی در جامعه و شکاف طبقاتی است.
یک خطای فاحش سیاستمداران و سیاستگذاران اقتصادی این است که گاه ضریب جینی را بین کشورها مقایسه میکنند و نتیجه میگیرند که ضریب یادشده بین ایران و آمریکا شبیه به هم است، اما برای قضاوت بهتر لازم است تا مترهای دیگری را هم در دست داشته باشیم و دستکم حجم یا اندازه اقتصاد کشورها و شاخص توزیع عادلانه فقر را در نظر بگیریم چرا که برخی اعتقاد دارند که معیار اندازهگیری برای سنجش شاخص ضریب جینی باید توزیع درآمد باشد نه ثروت. به طور مثال ممکن است که درآمد یک ثروتمند در یک دورهای کم شود اما ثروت او دستنخورده باقی میمانند.
ضریب جینی به چه کار آید؟ضریب جینی را میتوان یکی از شاخصهای سنجش وعده دولتمردان مبنی بر تلاش برای بهبود وضعیت شهروندان قلمداد کرد. چه اینکه دولتها با ابزارهایی چون گرفتن مالیات و دادن یارانه مستقیم و غیرمستقیم در تلاش هستند تا جلوی شکاف درآمدی را بگیرند اما این سیاست در نهایت ممکن است باعث انحراف در مسیر اقتصاد شود و یا اینکه دستاوردشان در بهبود شاخص ضریب جینی توسط تورم بلعیده شود. افزون بر اینکه هرچه یک اقتصاد بستهتر، غیررقابتیتر، رانتیتر و ابعاد مداخله دولت در قیمتها گستردهتر باشد، نتیجهاش به بهبود مستمر و بلندمدت شاخص توزیع درآمد منجر نمیشود چه اینکه ممکن است با تضعیف شاخص رشد اقتصادی، وضع بدتر هم شود.
بررسیهای همشهری نشان میدهد که شاخص توزیع درآمد یا ضریب جینی از عدد ۰.۴۳۳۷ در سال ۱۳۸۶ با یک روند رو به بهبود به ۰.۳۶۵۰ در پایان سال ۱۳۹۲ رسید و پس از آن وضعیت بدتر شد و در سال ۱۳۹۹ به عدد نگرانکننده ۰.۴۰۰۶ رسید. در ۲ سال منتهی به سال ۱۴۰۱ اما روند نابرابری درآمد در جامعه بهتر شده و انتظار میرود با توجه به هدفگذاری تورم ۲۰ درصدی سال آینده توسط بانک مرکزی، بازهم این شاخص بهتر هم شود.
کد خبر 839290 منبع: همشهری آنلاین برچسبها ضریب جینی درآمد عدالت مرکز آمارمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ضریب جینی درآمد عدالت مرکز آمار توزیع درآمد ضریب جینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۱۵۴۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شاخص آلودگی هوای اصفهان امروز چهارشنبه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ + آخرین وضعیت
کیفیت هوای اصفهان امروز (چهارشنبه) بر اساس آمار ایستگاههای سنجش کیفیت هوا در مناطق مختلف اعلام شد.
جمشید لقایی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به وضعیت سنجش کیفیت هوای در ایستگاهها اظهار کرد: بر اساس اطلاعات دریافتی از ۱۳ ایستگاه سنجش آلودگی هوای متعلق به شهرداری اصفهان و سه ایستگاه سنجش اداره کل محیطزیست استان امروز _چهارشنبه پنجم اردیبهشت_ اکنون شاخص کیفیت هوا با عدد ۵۰ در شرایط پاک (سبز) بوده و آلاینده غالب ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون است.
وی با اشاره به اینکه سنجش کیفیت هوا امروز در هیچکدام از ایستگاههای کلانشهر اصفهان در وضعیت آلوده (قرمز) و ناسالم (نارنجی) قرار ندارد، افزود: ایستگاههای دانشگاه صنعتی با شاخص ۶۸، زینبیه با شاخص ۵۹، کردآباد با شاخص ۵۲ و ولدان با شاخص ۵۱ سالم (زرد)، رهنان، انقلاب و کاوه با شاخص ۵۰، خیابان ۲۵ آبان با شاخص ۴۵، سپاهانشهر با شاخص ۴۴، میرزاطاهر با شاخص ۳۶، پارک زمزم با شاخص ۳۲، فیض با شاخص ۲۳، فرشادی با شاخص ۲۱ در موقعیت هوای پاک (سبز) قرار دارد.
مسئول امور کنترل کیفیت هوا در معاونت حملونقل شهرداری اصفهان با اشاره به عوارض بهداشتی و اقدامات احتیاطی آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در شرایط ناسالم خاطرنشان کرد: احتمال تشدید بیمارهای قلبی یا ریوی سالمندان از عوارض بهداشتی این آلایندهها است، از اینرو افراد حساس در صورت امکان فعالیتهای طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند.
همچنین بر اساس سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان حفاظت محیطزیست منطقه اصفهان با قرار گرفتن روی عدد ۵۰ در وضعیت هوای پاک (سبز) قرار دارد، ایستگاههای پروین با شاخص ۸۴، خرازی با شاخص ۷۰ و احمدآباد با شاخص ۶۰ در موقعیت هوای سالم (زرد) ثبت شدند.
در حال حاضر تنها ایستگاههای فعال در زمینه نشانگر شاخص کیفی هوا در استان اصفهان، خمینیشهر، زرینشهر، نجفآباد، زرینشهر، کاشان، سجزی، قهجاورستان، مبارکه و شاهینشهر است که کاشان با شاخص ۸۲، زرینشهر با شاخص ۷۵ و سجزی با شاخص ۵۲ سالم (زرد)، قهجاورستان با شاخص ۳۳، خمینیشهر با شاخص ۱۵، شاهینشهر با شاخص ۱۸، مبارکه با شاخص ۳۶ و نجفآباد با شاخص ۱۹ پاک (سبز) ثبت شدند، ایستگاههای استانداری اصفهان، رودکی، خواجو، باغغدیر و شهر دولتآباد فعال نیست.
بر اساس گزارش اداره کل هواشناسی استان اصفهان و پیشآگاهی هوا، با استقرار سامانه بارشزا بر روی استان، وضعیت جوی در بیشتر مناطق به صورت قسمتی ابری، گاهی افزایش ابر، گاهی وزش باد شدید، رگبار و رعدوبرق، احتمال تگرگ پیشبینی میشود. شدت بارشها تا اواسط امروز و در نیمه غربی و شمال استان مورد انتظار است. آسمان شهر اصفهان نیز امروز ابری و رگبار باران، گاهی وزش باد شدید به تدریج نیمه ابری خواهد بود.
شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک (سبز)، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم (زرد)، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروههای حساس (نارنجی)، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم (قرمز)، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم (بنفش) و ۳۰۱ تا ۵۰۰ بسیار خطرناک (قهوهای) است. این شاخص بهطور معمول برای پنج آلاینده هوا شامل منواکسید کربن ( CO) ، اُزن (O۳)، دیاکسید نیتروژن (NO ۲)، دیاکسید گوگرد (SO۲) و ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون (PM ۲.۵) اندازهگیری و روزانه در ایستگاههای پایش هوا، ثبت میشود.
شاخص کیفی هوا (Air Quality Index) معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا همچون منواکسید کربن، دیاکسید گوگرد، ترکیبات نیتروژندار، ازن و ذرات معلق (ذرات کوچکتر از ۱۰ میکرومتر و ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرومتر) را که حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف دارد، به یک عدد بدون واحد تبدیل میکند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش میدهد.
کد خبر 747506